O MNIE

Rafał Maciaszek / Łowca Obcych

Nazywam się Rafał Maciaszek i jestem Łowcą Obcych. Moje zainteresowania koncentrują się wokół problematyki bezkręgowców wodnych, takich jak krewetki i raki, a także inwazyjnych gatunków obcych.

Od prawie 20 lat pracuję z krewetkami akwariowymi zajmując się głównie selekcją ich ubarwienia oraz problemami zdrowotnymi w hodowli Kumak Shrimp. Jestem międzynarodowym sędzią na konkursach i wystawach tych zwierząt ozdobnych, autorem i współautorem kilkudziesięciu odmian barwnych. W ramach popularyzacji akwarystyki od roku 2014 organizuję Międzynarodowe Dni Akwarystyki, jedną z największych wystaw akwarystycznych o charakterze edukacyjnym w Europie Środkowo-Wschodniej, tworzoną wspólnie z pasjonatami akwarystyki z Polski i zagranicy, w trakcie której odbywają się również Warszawska Konferencja Akwarystyczna, Międzynarodowe Mistrzostwa Krewetek Ozdobnych, a także liczne konkursy.

W roku 2019 zainicjowałem projekt Łowca Obcych, któremu w głównej mierze poświęcona jest niniejsza strona. W ramach Łowcy Obcych tworzę rozwiązania dla ochrony przyrody, a także promuję odpowiedzialność człowieka za gatunki obce. Niespełna rok później w ramach tej inicjatywy z największych sieci sklepów zoologicznych zniknęły całkowicie podlegające prawnym ograniczeniom inwazyjne gatunki obce (IGO), ślimaki z rodzaju Pomacea, ryby genetycznie modyfikowane i ryby sztucznie barwione. Wprowadzono kontrolę ogłoszeń oferujących te gatunki także na głównych krajowych portalach ogłoszeniowych. Ze względu na swoją działalność w zakresie agrofagów kwarantannowych dla Unii zostałem ekspertem Głównego Inspektoratu Ochrony Roślin i Nasiennictwa. Również w roli eksperta jestem zapraszany do realizacji projektów badawczych dotyczących opracowania metod kontroli IGO realizowanych przez Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, a także udziału w Państwowym Monitoringu Środowiska poprzez realizację monitoringu podlegającego ochronie raka szlachetnego. Jako jeden z ekspertów prowadziłem szkolenia z zakresu IGO organizowane przez Generalną Dyrekcję Ochrony Środowiska dla przedstawicieli parków narodowych, parków krajobrazowych, Polskiego Związku Łowieckiego, Polskiego Związku Wędkarskiego, Lasów Państwowych, Wód Polskich, regionalnych dyrekcji ochrony środowiska, a także pracowników naukowych zajmujących się tematyką IGO. W roku 2021 zostałem oficjalnym delegatem Polski na Forum Naukowym ds. Inwazyjnych Gatunków Obcych przy Komisji Europejskiej, a także recenzentem ocen ryzyka dla IGO dla IAS Team. W tym samym roku za swoją działalność edukacyjną i prospołeczną zostałem uhonorowany przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska tytułem Klimatycznego Człowieka Roku. 

Ukończyłem studia inżynierskie (2012-2016) i magisterskie (2016-2017) na Wydziale Nauk o Zwierzętach Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie na kierunku Hodowla i Ochrona Zwierząt Towarzyszących i Dzikich (specjalizacja zwierzęta dzikie). Następnie ukończyłem studia doktoranckie (2017-2023) na kierunku Hodowla Zwierząt w Instytucie Nauk o Zwierzętach SGGW w Warszawie. Pracę doktorską zatytułowaną „Potencjał inwazyjny epibiontów krewetek z rodzaju Neocaridina oraz metody kontroli ich ekspansji” obroniłem z wyróżnieniem 23 października 2023 r. Stopień naukowy Dr inż. został zatwierdzony przez Radę Dyscypliny Instytutu Nauk o Zwierzętach SGGW w Warszawie 20 listopada 2023 r.  

Od roku 2021 jestem asystentem w Katedrze Genetyki i Ochrony Zwierząt SGGW w Warszawie. Regularnie biorę udział w szkoleniach dotyczących chowu i hodowli ryb i bezkręgowców wodnych czy planowania procedur i doświadczeń oraz ich przeprowadzania, a także dobrostanu zwierząt. 

Publikacje w   czasopismach naukowych z   aktualnego wykazu MNISW

0
Publikacje MNiSW (2019-2024)
0
Łączna liczba punktów MNiSW
0
Sumaryczny Impact Factor
2023

MNiSW 100 pkt., IF 3,231
DOI: https://doi.org/10.3390/ani13101616
Link: https://www.mdpi.com/2076-2615/13/10/1616
Pobierz PDF (dostępny)

Maciaszek Rafał, Świderek Wiesław, Prati Sebastian, Huang Chih-Yang, Karaban Kamil, Kaliszewicz Anita, Jabłońska Aleksandra. 2023: Epibiont cohabitation in freshwater shrimp Neocaridina davidi with the description of two species new to science, Cladogonium kumaki sp. nov. and Monodiscus kumaki sp. nov., and redescription of Scutariella japonica and Holtodrilus truncatus. Animals, 13: 1616. 

Maciaszek R, Świderek W, Prati S, Huang C-Y, Karaban K, Kaliszewicz A, Jabłońska A. 2023: Epibiont cohabitation in freshwater shrimp Neocaridina davidi with the description of two species new to science, Cladogonium kumaki sp. nov. and Monodiscus kumaki sp. nov., and redescription of Scutariella japonica and Holtodrilus truncatus. Animals, 13: 1616. 

Pietrzyk‐Kaszyńska Agata, Olszańska Agnieszka, Najberek Kamil, Maciaszek Rafał, Solarz Wojciech. 2023. What starts with laughter ends in tears: Invasive alien species regulations should not hinder scientific research. Conservation Letters, 2023;e12986
DOI: 10.1111/conl.12986 
MNiSW 200Impact Factor 10,068
2022

MNiSW 140 pkt., IF 1,747
DOI: https://doi.org/10.1080/24750263.2022.2095046
Link: https://www.tandfonline.com/doi/full/10.1080/24750263.2022.2095046
Pobierz PDF (dostępny). 



Maciaszek Rafał
, Jabłońska Aleksandra, Prati Sebastian, Wróblewski Paweł, Gruszczyńska Joanna, Świderek Wiesław. 2022. Marbled crayfish Procambarus virginalis invades a nature reserve: how to stop further introductions? The European Zoological Journal 89: 888-901.
 
Maciaszek R, Jabłońska A, Prati S, Wróblewski P, Gruszczyńska J, Świderek W. 2022. Marbled crayfish Procambarus virginalis (Lyko, 2017) invades a nature reserve: how to stop further introductions? The European Zoological Journal, 89: 888-901.
 
 

MNiSW 70 pkt,., IF 2,513
DOI: https://doi.org/10.1007/s10661-022-10361-9
Link: https://link.springer.com/article/10.1007/s10661-022-10361-9

Bláha Martin, Weiperth András, Patoka Jiří, Szajbert Bettina, Balogh Enikő Réka, Staszny Ádám, Ferincz Árpád, Lente Vera, Maciaszek Rafał, Kouba Antonín. 2022. The pet trade as a source of non-native decapods: the case of crayfish and shrimps in a thermal waterbody in Hungary. Environmental Monitoring and Assessment 194, 795.

Bláha M, Weiperth A, Patoka J, Szajbert B, Balogh E.R, Staszny Á, Ferincz Á, Lente V, Maciaszek R, Kouba A. 2022. The pet trade as a source of non-native decapods: the case of crayfish and shrimps in a thermal waterbody in Hungary. Environmental Monitoring and Assessment 194, 795.

Stanicka A, Maciaszek R, Cichy A, Templin J, Świderek W, Żbikowska E, Labecka AM. 2022. Unwanted ‘hitchhikers’ of ornamental snails: a case report of digeneans transported via the international pet trade. The European Zoological Journal, 89:1, 601-607

DOI: 10.1080/24750263.2022.2065039

MNiSW 140, IF 1.74

Kaliszewicz Anita, Karaban Kamil, Sierakowski Maciej, Maciaszek Rafał, Kur Magdalena, Pyffel Zuzanna, Wolny Lawinia, Chmiel Kinga, Łuciuk Patryk, Rusin Paweł, Kowalczyk Konrad. 2022. Effect of dietary supplementation with fatty acids on growth, survival, and fatty acid patterns in Procambarus clarkii and Procambarus virginalis: the first comparison of two invasive crayfish species, The European Zoological Journal, 89:1, 123-134,DOI: 10.1080/24750263.2022.2030420 

MNiSW 140, IF 1.74
2021

Cite this article as: Maciaszek R, Jabłońska A, Hoitsy M, Prati S, Świderek W. 2021. First record and DNA barcodes of non-native shrimp, Caridina babaulti (Bouvier, 1918) in Europe. The European Zoological Journal 88:1, 816-823. https://doi.org/10.1080/24750263.2021.1944337

Cite this article as: Maciaszek R, Świderek W, Kaliszewicz A, Karaban K, Szpakowski B. 2021. First report of Scutariella japonica (Matjašič, 1990), a temnocephalid epibiont from South-East Asia, found on introduced ornamental freshwater shrimp in European waters. Knowl. Manag. Aquat. Ecosyst., 422, 19. https://doi.org/10.1051/kmae/2021018

 

2020

Cite this article as: Maciaszek R, Jabłońska A, Prati S, Świderek W. 2020. First report of freshwater atyid shrimp, Caridina formosae(Decapoda: Caridea) as a host of ectosymbiotic branchiobdellidan, Holtodrilus truncatus (Annelida, Citellata). Knowl. Manag. Aquat. Ecosyst., 421, 33. https://doi.org/10.1051/kmae/2020027

Cite this article as: Maciaszek R, Bonk M, Sosnowski W, Jabłońska A. 2020. First record and DNA barcodes of the invasive blue-coloured spiny-cheek crayfish Faxonius limosus (Rafinesque, 1817) (Decapoda: Cambaridae). Knowl. Manag. Aquat. Ecosyst., 421, 20. https://doi.org/10.1051/kmae/2020014

2019

Wybrane Publikacje w   czasopismach naukowych spoza aktualnego wykazu MNISW

0
Publikacje recenzowane spoza wykazu MNiSW (2019-2023)
0
Łączna liczba punktów MNiSW
2023

Maciaszek Rafał. 2023. Przed rakami i po rakach – inwazyjne gatunki obce w świetle obowiązujących przepisów prawnych na przykładzie największych dziesięcionogów w polskich wodach, w Wyżewski Zbigniew (red.) Problemy i aktualne wyzwania nauk biologicznych i medycznych. Wybrane przykłady. litterarum radices amarae sunt, fructus iucundiores. Wydawnictwo Naukowe Uniwerstytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego i Wydawnictwo KUL, Warszawa-Lublin.ISBN 978-83-8288-108-9MNiSW: 20 DOI: 10.31743/kul.9788382881080 

2021

Publikacja dostępna pod adresem (dostęp ograniczony):
https://www.iop.krakow.pl/artykuly_1_548.html?wydawnictwo_id=376

2019
2018

OPRACOWANIA I KOMPENDIA

2022

Solarz W, Mazurska K, Bonk M, Maciaszek R, Śmietana P, Cierlik G. 2022. Kompendium zwalczania inwazyjnych gatunków obcych raków. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa. 

Publikacja dostępna pod adresem:
http://projekty.gdos.gov.pl/files/artykuly/186884/Kompendium-zwalczania-IGO—raki_icon.pdf 

Solarz W, Mazurska K, Gorzkowski B, Kala B, Kolanek A, Maciaszek R, Rawski M, Cierlik G. 2022. Kompendium zwalczania inwazyjnych gatunków obcych żółwi. Generalna Dyrekcja Ochrony Środowiska, Warszawa. 

Publikacja dostępna pod adresem:
http://projekty.gdos.gov.pl/files/artykuly/186884/Kompendium-zwalczania-IGO—%C5%BC%C3%B3%C5%82wie_icon.pdf

INNE PUBLIKACJE RECENZOWANE

2021

Publikacja dostępna pod adresem (dostęp ograniczony – książka):
https://www.galaktyka.com.pl/zwierzeta/nanoakwarium-zwierzeta-technika-aquascaping

INNE PUBLIKACJE

2022

Internetowe spoty reklamowe prezentujące dobre praktyki w ramach cyklu „Klimat tworzą ludzie. Jak nie być EKOistą?” przygotowane w ramach kampanii „Nasz klimat” Ministerstwa Klimatu i Środowiska.

2020

Bajka promująca odpowiedzialność za gatunki obce zrealizowana w ramach projektu „Bajka wizytówką miasta i gminy Konstancin-Jeziorna”. Z uwagi na okres pandemii bajka niejednokrotnie była promowana na zajęciach dla młodzieży szkolnej w czasie lockdownu. 

 

WYWIADY DLA MEDIÓW

Ponad 100 wystąpień w telewizji, radiu, a także w pismach i materiałach filmowych w formie wywiadów

2021
2020

Publikacja dostępna pod adresem:
https://www.rdc.pl/podcast/animalista-lowca-obcych-o-inwazyjnych-gatunkach/

Publikacja dostępna pod adresem:
https://www.polskieradio.pl/10/4339/Artykul/2600297,Lowca-obcych-pogromca-gatunkow-inwazyjnych

Publikacja dostępna pod adresem:
https://www.eska.pl/warszawa/tysiace-obcych-zamieszkuje-zbiorniki-wodne-na-terenie-warszawy-odlawia-je-lowca-aa-DWmB-Nkzi-J4dm.html

Publikacja dostępna pod adresem:
https://www.polskieradio.pl/80/1007/Artykul/2564173,Lowcy-obcych-reportaz-Jakuba-Tarki

Publikacja dostępna pod adresem:
https://radio.lublin.pl/2020/08/rak-marmurkowy-zagrozeniem-dla-poleskiego-parku-narodowego-2/

PROJEKTY NAUKOWE

2022

E-INWAZJE – identyfikacja i ograniczanie źródeł i dróg dystrybucji inwazyjnych gatunków obcych w handlu internetowym, Polskie Towarzystwo Ochrony Przyrody „Salamandra”, kwiecień 2022, ekspert

Skumaj się z naturą, Fundacja Oceanika, Fundusz Naturalnej Energii, marzec-sierpień 2022, koordynator projektu

2021

Umowa 51/GDOŚ/2020 Opracowanie metod zwalczania dla minimum 10 inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem działań pilotażowych w terenie. Część 1 zamówienia: Raki (rak pręgowany Orconectes limosus; rak sygnałowy Pacifastacus leniusculus; rak luizjański Procambarus clarkii; rak marmurkowy Procambarus fallax f. virginalis). Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, styczeń 2021-kwiecień 2022, ekspert

Umowa 52/GDOŚ/2020 Opracowanie metod zwalczania dla minimum 10 inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem działań pilotażowych w terenie. Część 2 zamówienia: Żółwie (żółw jaszczurowaty Chelydra serpentina; żółw malowany Chrysemys picta; żółw ostrogrzbiety Graptemys pseudogeographica; żółw ozdobny Trachemys scripta). Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, styczeń 2021-kwiecień 2022, ekspert

 

PROJEKTY SZKOLENIOWE

2022

Prawo ochrony środowiska dla kadr wymiaru sprawiedliwości, Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury, luty 2022 – luty 2023, ekspert-wykładowca

2021

Umowa 21/GDOŚ/2021 Przeprowadzenie szkoleń online dla podmiotów zainteresowanych ograniczeniem zagrożenia wynikającego z inwazji gatunków obcych i służb zaangażowanych w eliminację, kontrolę lub izolację tych gatunków. Platon Zarządzanie i Finanse spółka z o. o., listopad 2021, ekspert

EKSPERTYZY PRZYRODNICZE

2022

W ramach prac polegających na renaturyzacji rozety Kanału Piaseczyńskiego na tereny Dzielnicy Śródmieście, w Warszawie, realizowanych w ramach projektu pn. „Ochrona zagrożonych gatunków związanych z siedliskami wodnymi na terenie Warszawy” dofinansowanego w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko na lata 2014-2020, Działanie 2.4. Ochrona przyrody i edukacja ekologiczna, typ projektu 2.4.1 Ochrona in-situ lub ex-situ zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych, podtyp projektu 2.4.1a Działania o charakterze dobrych praktyk, związane z ochroną zagrożonych gatunków i siedlisk przyrodniczych, w związku z koniecznością opróżnienia części zbiornika z wody przeprowadzono kontrolowane odłowy ryb i raków. 

Termin: październik-listopad 2022

Kierownik zespołu prowadzącego odłowy żółwi, ryb i raków

Przeprowadzenie kontrolowanego odłowu ryb i bezkręgowców wodnych w wyznaczonych miejscach na rzece Słudwia oraz analiza zmian lokalnej ichtiofauny na przestrzeni ostatnich 20 lat. Wskazanie na konieczność uwzględnienia w budowanych jazach przepławek dostosowanych do potrzeb obserwowanej i potencjalnej ichtiofauny w oparciu o zgromadzone dane. 

Termin: listopad 2022

Kierownik zespołu odpowiedzialnego za realizację odłowu

Przeprowadzenie kontrolowanego odłowu ryb i bezkręgowców wodnych w wyznaczonych miejscach na rzece Nurzec oraz analiza zmian lokalnej ichtiofauny na przestrzeni ostatnich 20 lat. Wskazanie na konieczność uwzględnienia w budowanych jazach przepławek dostosowanych do potrzeb obserwowanej i potencjalnej ichtiofauny w oparciu o zgromadzone dane. 

Termin: listopad 2022
Kierownik zespołu odpowiedzialnego za realizację odłowu

2021

Umowa 51/GDOŚ/2020 Opracowanie metod zwalczania dla minimum 10 inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem działań pilotażowych w terenie. Część 1 zamówienia: Raki (rak pręgowany Orconectes limosus; rak sygnałowy Pacifastacus leniusculus; rak luizjański Procambarus clarkii; rak marmurkowy Procambarus fallax f. virginalis). Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, styczeń 2021-kwiecień 2022, ekspert

Umowa 52/GDOŚ/2020 Opracowanie metod zwalczania dla minimum 10 inwazyjnych gatunków obcych wraz z przeprowadzeniem działań pilotażowych w terenie. Część 2 zamówienia: Żółwie (żółw jaszczurowaty Chelydra serpentina; żółw malowany Chrysemys picta; żółw ostrogrzbiety Graptemys pseudogeographica; żółw ozdobny Trachemys scripta). Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, styczeń 2021-kwiecień 2022, ekspert

 

Umowa ZP/DMŚ/181/2020/F Monitoring gatunków zwierząt z uwzględnieniem specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000, lata 2020-2022 (rak szlachetny, pijawka lekarska), Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, październik 2020-czerwiec 2022, ekspert

Umowa ZP/DMŚ/181/2020/F Monitoring gatunków zwierząt z uwzględnieniem specjalnych obszarów ochrony siedlisk Natura 2000, lata 2020-2022 (rak szlachetny, pijawka lekarska), Instytut Ochrony Przyrody PAN w Krakowie, październik 2020-czerwiec 2022, ekspert

WYBRANE DOKONANIA

2022

Od stycznia 2022 roku jestem oficjalnym ekspertem SGGW w Warszawie służąc mediom wsparciem merytorycznym.

Specjalizacja: gatunki obce i inwazyjne, akwarystyka, hodowla krewetek i raków

Obszary tematyczne:

  • gatunki obce i inwazyjne
  • akwarystyka
  • ryby
  • bezkręgowce wodne
  • ekosystemy wodne
  • monitoring przyrodniczy

Udział w roli oficjalnego delegata Polski w 13-tym spotkaniu Forum Naukowego ds. Inwazyjnych Gatunków Obcych przy Komisji Europejskiej w dniu 30 marca 2022

Recenzja oceny ryzyka „Review of risk assessments in 2022” dla gatunków: Cherax destructor oraz Marisa cornuarietis dla IAS Team przy Komisji Europejskiej w czerwcu 2022

2021

Uzyskanie tytułu Klimatyczny Człowiek Roku 2021 w konkursie organizowanym przez Ministerstwo Klimatu i Środowiska

Materiał o laureatach konkursu dostępny pod adresem:
https://www.youtube.com/watch?v=AgPx-wMzaEU

Udział w roli oficjalnego delegata Polski w 12-tym spotkaniu Forum Naukowego ds. Inwazyjnych Gatunków Obcych przy Komisji Europejskiej w dniu 13 kwietnia 2021

Recenzja oceny ryzyka „Review of risk assessments in 2021” dla gatunku Faxonius immunis (Calico crayfish) dla IAS Team przy Komisji Europejskiej w czerwcu 2021

2020

Pierwsza bajka dla dzieci poświęcona problemowi porzucania zwierząt akwariowych

Bajka dostępna pod adresem:
https://www.youtube.com/watch?v=YSkU0WRQEww

PROMOTOR POMOCNICZY PRAC DYPLOMOWYCH

2023

Praca doktorska – Paweł Wróblewski
Promotor: Dr hab. Wiesław Świderek
Szkoła Doktorska SGGW w Warszawie

2022

Praca magisterska – Paweł Wróblewski
Promotor: Dr hab. Wiesław Świderek
Wydział Hodowli, Bioinżynierii i Ochrony Zwierząt SGGW w Warszawie

2021

Praca magisterska – Zuzanna Plichta
Promotor: prof. dr hab. Jarosław Kobak
Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Publikacja dostępna pod adresem:
https://www.mdpi.com/2076-2615/11/4/1071

Praca inżynierska – Paweł Wróblewski
Promotor: Dr inż. Robert Kasprzak 
Wydział Hodowli, Bioinżynierii i Ochrony Zwierząt SGGW w Warszawie

Praca dostępna do wglądu w Bibliotece SGGW

2020

Praca magisterska – Dorota Marcinek
Promotor: Dr inż. Krzysztof Kazuń
Wydział Hodowli, Bioinżynierii i Ochrony Zwierząt SGGW w Warszawie

Praca dostępna do wglądu w Bibliotece SGGW

2019

Praca inżynierska – Dorota Marcinek
Promotor: Dr inż. Krzysztof Kazuń
Wydział Nauk o  Zwierzętach SGGW w Warszawie

Praca dostępna do wglądu w Bibliotece SGGW

AZYLE I   ADPOCJE

2022

Utworzenie i prowadzenie azylu dla żółwi. Docelowo planowane jest zapewnienie azylu dla 2500 żółwi z rodzajów Trachemys, Chrysemys, Graptemys i Pseudemys.

W ramach współpracy z warszawskim ZOO dbam o dobre nawyki żywieniowe zwierząt dostarczając im pokarm w postaci obcych gatunków ryb i bezkręgowców wodnych. Dzięki temu rozwiązaniu, zwierzęta otrzymują pokarm zbliżony do swojego naturalnego, co sprzyja polepszeniu ich dobrostanu.