Obserwacje żółwi należących do inwazyjnych gatunków obcych proszę zgłaszać władzom lokalnego samorządu terytorialnego, np. do gminnego Wydziału Ochrony Środowiska (lub sekretariatu), powołując się na przepisy ustawy o gatunkach obcych, a konkretnie art. 15.  Wzór zgłoszenia znajdziesz tutaj. 

Wypełniony wzór zgłoszenia proszę wypełnić i przesłać na adres mailowy do gminy, na której terenie miała miejsce obserwacja. Do zgłoszenia warto załączyć fotografię zaobserwowanego żółwia. 

Jeśli nie masz pewności co do poprawnej identyfikacji obserwowanego gatunku żółwia, lub masz problem z wypełnieniem wzoru zgłoszenia, skontaktuj się ze mną, pomogę i podpowiem co i jak:
rafal.maciaszek@fundacjaoceanika.pl

Zgłaszając obserwację żółwia możesz delikatnie zasugerować gminie azyl dla żółwi prowadzony przez Fundację Oceanika jako miejsce, gdzie może on trafić w przypadku odłowienia, podając dane kontaktowe lub adres tej strony. 

W takiej sytuacji należy przede wszystkim upewnić się do gatunku odłowionego żółwia. W przypadku rodzimego żółwia błotnego, podlegającego ochronie gatunkowej, należy go niezwłocznie uwolnić do środowiska. Zdecydowanie częściej jednak takie sytuacje dotyczą gatunków obcych żółwi, które nie powinny wracać do środowiska. Po ich zabezpieczeniu należy znaleźć im odpowiedzialnego opiekuna, posiadającego wiedzę na temat ich biologii, a także właściwe warunki utrzymania. Większość gatunków wodnolądowych może zostać przekazana bez dodatkowych ograniczeń, jednak cztery gatunki mogą trafić wyłącznie do podmiotów posiadających stosowne zezwolenia uzyskane od Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Dotyczy to następujących gatunków:

– żółw ozdobny (żółw czerwonolicy, żółw żółtolicy, żółw żółtobrzuchy)*;
– żółw ostrogrzbiety**;
– żółw malowany**;
– żółw jaszczurowaty**

* inwazyjny gatunek obcy umieszczony na liście IGO stwarzających zagrożenie dla Unii
** inwazyjny gatunek obcy umieszczony na liście IGO stwarzających zagrożenie dla Polski

W przypadku odłowienia wyżej wymienionych gatunków NIE WOLNO ich przekazywać osobom nieposiadającym zezwoleń. Należy również zgłosić obserwację tych zwierząt (miejsce odłowienia) zgodnie z wytycznymi opisanymi w poprzednim punkcie. Zwierzęta należy dostarczyć bezpośrednio do azylu dla zwierząt lub lokalnej straży miejskiej lub innego podmiotu wyznaczonego przez gminę do zajmowania się zwierzętami bezdomnymi i dzikimi na jej terenie.

Azyl dla żółwi Fundacji Oceanika przyjmuje żółwie wodnolądowe z rodzajów Trachemys, Chrysemys, Graptemys oraz Pseudemys, w tym inwazyjne gatunki obce umieszczone na listach IGO stwarzających zagrożenie dla Polski i Unii (żółw ozdobny, żółw malowany, żółw ostrogrzbiety). W przypadku chęci przekazania żółwia do azylu proszę o wcześniejszy kontakt:
rafal.maciaszek@fundacjaoceanika.pl

Przetrzymywanie takich gatunków jak żółw ozdobny (żółw czerwonolicy, żółw żółtolicy, żółw żółtobrzuchy)*, żółw ostrogrzbiety**, żółw malowany** czy żółw jaszczurowaty**, podlega zakazom na podstawie przepisów rozporządzenia nr 1143/2014 (art. 7 ust. 1) oraz ustawy o gatunkach obcych (art. 7 ust. 2). W zależności od konkretnej sytuacji jest to wykroczenie lub przestępstwo. 

* inwazyjny gatunek obcy stwarzający zagrożenie dla Unii
** inwazyjny gatunek obcy stwarzający zagrożenie dla Polski

Wszystkie te gatunki objęte są zakazami od 2012 roku, jednak pomimo to wciąż zdarzają się przypadki, gdy opiekunowie nie mieli świadomości ich istnienia lub też nie zarejestrowali swoich podopiecznych w terminie (ostatnia taka możliwość wygasła pod koniec 2022 roku). Zgodnie z przepisami prawa, osoby, które nie uzyskały zezwolenia na dalsze przetrzymywanie okazów należących do wyżej wymienionych gatunków mają obowiązek przekazać je podmiotom posiadającym stosowne zezwolenia, do azylu dla zwierząt, lub (czego nie polecamy) do uśpienia przez lekarza weterynarii. 

Fundacja Oceanika zapewnia możliwość przyjęcia do azylu żółwi należących do inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Polski i Unii także od osób nieposiadających zezwoleń. Azyl nie ma obowiązku wymagania takiego zezwolenia od osoby przekazującej zwierzę, a jednocześnie może potwierdzić przyjęcie żółwia do azylu. Tym samym zwierzę można przekazać do azylu bez konsekwencji prawnych po stronie dotychczasowego opiekuna. W przypadku chęci przekazania swojego zwierzęcia do azylu proszę o wcześniejszy kontakt: rafal.maciaszek@fundacjaoceanika.pl

Powód jest tu bardzo prosty. Jeśli ktokolwiek w ogóle rozważa znalezienie żółwiowi nowego i odpowiedzialnego opiekuna to los zwierzęcia nie jest tej osobie obojętny. 

Inwazyjne gatunki obce żółwi (żółw ozdobny, żółw ostrogrzbiety, żółw jaszczurowaty, żółw malowany) powinny być przekazywane wyłącznie podmiotom posiadającym stosowne zezwolenia, takich jak azyle dla zwierząt przeznaczone dla żółwi. Powinny, nie tylko przez wzgląd na to, że tak wynika z przepisów prawnych, lecz również dlatego, że posiadanie zezwolenia jest pewnego rodzaju gwarancją przygotowania merytorycznego opiekuna, jak i warunków właściwych do utrzymywania danej grupy zwierząt. 

Z pewnością nie brakuje miejsc, które chętnie przyjęłyby żółwie za wszelką cenę, czasem pod presją chwili – zupełnie tak jak wielu opiekunów, którzy po początkowym zachwycie zdecydowali się finalnie porzucić wiele z tych stworzeń do środowiska. Pytanie jednak, czy tacy opiekunowie czują się za nie tak naprawdę odpowiedzialni i znajdują na nie czas, skoro nie uzyskały na ich utrzymanie stosownych zezwoleń, które miałyby to choć w części zweryfikować.

Fundacja Oceanika posiada ważne zezwolenie Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska na utworzenie i prowadzenie azylu dla zwierząt, jak również może przyjmować żółwie należące do inwazyjnych gatunków obcych stwarzających zagrożenie dla Polski i Unii (żółw ozdobny, żółw ostrogrzbiety, żółw malowany), co można zweryfikować samodzielnie korzystając z wykazu azyli dla zwierząt dostępnego na stronie Ministerstwa Klimatu i Środowiska.